Borsa her zaman finansal okuryazarlığın kalesi olurken, dünyada ve ülkemizde pandemi sürecinde yeniden keşfedildi ve enflasyonist süreçlerin etkisinde taraf tuttu. Enflasyonun özellikle vurgulanmasının nedeni, 2022 yılının Türkiye’de altın çağını yaşarken para politikalarındaki farklılıklar nedeniyle dünya borsalarında pek parlak geçmemesiydi. Yüksek kazançlar yatırımcıların gözünde parlarken, Borsa İstanbul’da yeni ve küçük yatırımcılara da küçük bir hizmet sunduk. Hisse seçimlerinde etkili olan göstergeleri kısaca açıkladık.
Borsa, sermaye piyasalarının bir alanı olmakla birlikte, hisse senedi alım satım işlemlerinin gerçekleştirildiği yerdir. Tahvil, altın veya varlığa dayalı menkul kıymetlerin spot ve vadeli işlemlerini de kapsar.
Son zamanlarda gündeme gelen kızım hisse senedi olduğu için işlem yapmadan önce mutlaka bilmeniz gereken bazı kavramları sizler için derledik.
Bilanço nedir? Bilanço analizi nasıl yapılır?
şifreli-tbn0.gstatic.com
Bilançolar şirketlerin karneleri gibi görülebilir. Firmaların belirli dönemlerde işlerini yürütme performanslarını anlatmakta ve gelecek hakkında da fikir vermektedir. Çeyrek (3 ay) veya yıllık bazda şirketin yaptığı işten kar edip etmediği, yatırımlarını nasıl yönettiği, kendini nasıl koruduğu veya nasıl risk aldığı hakkında fikir sahibi olursunuz. Çünkü hisse alırken bu şirkete ortak oluyor.
Bilanço analizini yatırım kuruluşlarının raporlarında bulabilirken, şirket kârlarında veya satışlarında dönemsel artışlar gibi değerli göstergelere bakılır.
Hisse Başına Kazanç (EBK) Nedir?
blogger.googleusercontent.com
Bir şirketin bir dönem içinde beyan ettiği net kârın hisse adedine bölünmesi ile hesaplanır. Tek başına pek bir anlam ifade etmese de dönemsel karşılaştırmalarla anlam kazanan pahalı bir şey.
Fiyat Faiz Oranı (F/K) Nedir? P/K nasıl hesaplanır?
Fiyat-faiz oranı veya FK olarak da adlandırılan oran, bir tür fiyat performans gideri olarak da değerlendirilebilir. Tüketici işlerde minimum fiyat maksimum performans güdüsüyle hareket ederken, yatırımlarda da bu görüş geçerlidir. Bir şirketin hisse fiyatının hisse başına kazanca oranıdır. Hisse fiyatının son 4 çeyrek hisse başına kara bölünmesi ile hesaplanır. Düşük bir pay, payın ucuz olduğu algısını yaratırken, yüksek bir F/K, hisse değerinin primli olduğu veya şirketin gelecek beklentilerinin yüksek olduğu anlamına gelebilir. Tek başına bir fiyat noktasından ziyade, şirketin aynı segmentteki önceki PR ortalamalarından veya karşılaştırmalı fiyatlarından daha iyi bir gösterge sunar.
Piyasa değeri, defter değeri (PD/DD) nedir?
i.pinimg.com
Piyasa fiyatı, bir şirketin payları üzerinden hesaplanan maliyet iken defter değeri, şirketin kendi mali kayıtlarındaki ödenmiş sermaye ve borçlar gibi kalemlerle hesaplanan özsermayesidir. Bu fiyatların oranı ne kadar yüksekse, yani piyasada fiyatı çok yüksek olan bir şirketin PD/DD maliyeti o kadar yüksekse, hisse fiyatının şişirilmiş olduğu algısı oluşur. Aksine PD/DD değeri düştükçe hisselerin ucuz kaldığı düşünülebilir. Karşılaştırma için aynı alanda faaliyet gösteren firmalara bakmak bu fiyatı daha anlamlı kılmaktadır.
Özkaynak Getirisi (ROE) nedir? Etkin Kârlılık (ROA) Nedir?
media.tenor.com
Özkaynak Getirisi (ROE), bir şirketin iyi yönetilip yönetilmediğinin bir göstergesi iken, defter değerine göre karlılığın bir göstergesidir. Enflasyonun üzerinde bir getiri iyi bir oran olarak kabul edilir.
Varlık Getirisi (ROA), benzer şekilde bir şirketin varlıklarını ne kadar verimli kullandığını gösterirken, borçlarının yönetimi hakkında da fikir verir. Daha önceki bazı göstergelerde olduğu gibi birebir karşılaştırma yapmak sağlıklı bilgi verir.
Yatırım Sermayesinin Getirisi (ROIC) Nedir? ROIC nasıl hesaplanır?
www.forexfactory.com
ROE öz sermayeyi hesaplar, ROA varlıkların getirisini hesaplarken, Yatırım Sermayesinin Getirisi (ROIC) yatırımcılar için şirket sermayesinin tamamının ürettiği karlılığı gösterir. Oranın yüksek olması varlıkların verimli kullanıldığını gösterdiğinden, değişime geçmiş dönemlere göre bakmakta fayda var. Net kâr bir önceki yıla göre azalırken ROIC bire bir kaldıysa, kârdaki düşüşün kesintili olduğu düşünülebilir.
Firma Değerinin Faiz, Amortisman ve Vergiler Öncesi Kâr Oranı Nedir? FD/FAVÖK nasıl hesaplanır?
static.wixstatic.com
Firma Maliyeti, piyasa maliyetinden net borcun eklenmesiyle bulunurken, FAVÖK şirketin faiz, amortisman ve vergi öncesi karını gösterir. FAVÖK olarak da adlandırılan FAVÖK, finansal alanda şirketlerin değerlemesinde çok doğru bir kullanım olmamakla birlikte düşük seviyede olması şirketin ucuz olduğu anlamına da gelmektedir.
Uzmanlık eğitimi olmasa bile en azından uzmanları dinlediğinizde ne dediğini daha net anlayacak ve en azından FK, FAVÖK, PD gibi şeyleri gördüğünüzde şirketin ne dediğini anlayacaksınız. .
gifdb.com
